4 april - 29 juni 2025

Harlingen – 80 jaar vrij

En het project: Keuzes en dilemma's in oorlogstijd

Harlingen – 80 jaar vrij

Harlingen – 80 jaar vrij

En het project: Keuzes en dilemma's in oorlogstijd

Als onderdeel van de activiteiten rondom de viering van 80 jaar bevrijding in Harlingen zijn er in Gemeentemuseum het Hannemahuis twee tentoonstellingen te zien. ‘Harlingen – 80 jaar vrij’ is een fototentoonstelling en 'Dilemma's en keuzes in oorlogstijd' is een weerslag van een educatief project.

In de eerste maanden van 1945 is Harlingen door de Duitse bezetter tot een vesting omgebouwd. Als enige in Friesland zal de door mijnenvelden omringde en met prikkeldraadversperringen afgezette stad niet zonder strijd worden opgegeven; verschillende bruggen worden opgeblazen en de Canadese artillerie begint op de avond van 16 april met een beschieting van Harlingen. Burgers komen om het leven, menig huis raakt beschadigd. Bij de straatgevechten gedurende de nacht en ochtend sneuvelen negen Duitse militairen. In de loop van 17 april staken de zich nog in de stad bevindende Duitsers de voor hun hopeloze strijd. Zij die daar nog kans toe zien vluchten richting de Afsluitdijk. Na vijf jaar onderdrukking is Harlingen eindelijk weer vrij. De al die tijd weggeborgen Nederlandse vlaggen wapperen weer aan de gevels.

Al kort na de bevrijding wordt de eerste dodenherdenking gehouden. Eind augustus viert het met vele erebogen versierde Harlingen zes dagen lang uitbundig feest, de Canadezen houden een overwinningsparade. Ondanks dat ons land door de bezetter totaal is leeggeroofd begint men vol goede moed aan de wederopbouw. Langzaam maar zeker komt het gewone leven weer op gang.

Het doel van deze foto-expositie is te laten zien hoe Harlingen de eerste tijd van het weer vrij zijn heeft ervaren. Door de bij de foto’s uit 1945 foto’s te tonen van de huidige situatie, wordt invoelbaar waar de foto’s destijds zijn genomen. Bauke Posthuma maakte de fotoselectie en Joachim de Ruijter fotografeerde de huidige locaties.

Wat zou jij doen?

Sue Smeding en Willard van Grootvelt namen het initiatief tot een bijzonder project. In het kader van 80 jaar vrijheid in Harlingen nemen leerlingen van Harlinger basisscholen deel aan een educatief project. Hierin maken kinderen op indringende wijze kennis met de verhalen van Joodse stadsgenoten die tijdens de Tweede Wereldoorlog werden gedeporteerd.

Daarnaast is er aandacht voor de morele dilemma’s en moeilijke keuzes waarmee mensen tijdens de Tweede Wereldoorlog werden geconfronteerd - zowel onder dwang als uit vrije wil - met een speciale focus op de inwoners van Harlingen. De leerlingen verdiepen zich in het leven van zeven Harlingers die tijdens de oorlog voor complexe beslissingen kwamen te staan. Daarna reflecteren ze op keuzes en dilemma’s in hun eigen leven, en verwerken deze in persoonlijke teksten.

De verhalen van deze zeven Harlingers, samen met de reflecties van de leerlingen, worden gepresenteerd in een speciale tentoonstelling in het Hannemahuis.

Onder andere te zien

De Patrimoniumstraat anno nu (foto Joachim de Ruijter)
De Patrimoniumstraat anno nu (foto Joachim de Ruijter)